Οι πρώτοι οικιστές της ήταν άποικοι από τη Θάσο, οι οποίοι γνωρίζοντας τον πλουτο της περιοχής σε πολύτιμα μέταλλα, ξυλεία και γεωργικά προϊόντα ίδρυσαν το 360π.Χ την αποικία των Κρηνίδων.
Πολύ γρήγορα(356π.Χ) η νέα αποικία, που απειλείται από τους Θράκες, ζητά τη βοήθεια του Φιλιππου Β', Βασιλιά της Μακεδονίας. Αυτός διαβλέποντας την οικονομική και στρατηγική σημασία της πόλης την καταλαμβάνει, την οχυρώνει και της δίνει το όνομά του : Φίλιπποι.
Η πόλη γνώρισε περίοδο ακμής στους ελληνιστικούς χρόνους, οπότε απέκτησε το τείχος της, θέατρο, δημόσια οικοδομήματα και ιδιωτικές κατοικίες Η διέλευση της Εγνατίας οδού μέσα από τους Φιλίππους τον 1ο αιώνα π.Χ προσέδωσε στην πόλη μεγαλύτερη βαρύτητα, καθώς τη μετέτρεψε σε σημείο αναφοράς της περιοχής.
Το 42π.Χ η δραματική μάχη των Φιλίππων στους δύο χαμηλούς λόφους έξω από τα δυτικά τείχη της πόλης άλλαξε εντελώς το χαρακτήρα της, αφού μετά την επικράτησηο Οκταωιανός τη μετέτρεψε σε ρωμαϊκή αποικία.(Colonia Augusta Julia Philippensis). Έτσι η πόλη μεγαλώνει και αναδυκνείεται σε οικονομικό,διοικητικό και καλιτεχνικό κέντρο. Ένα άλλο σημαντικό γεγονός όμως,έμελλε και πάλι να
αλλάξει τη φυσιογνωμία της πόλης. Η έλευση του αποστόλου Παύλου, ο οποίος ίδρυσε εδώ την πρώτη χριστιανική εκκλησία σε ευρωπαϊκό έδαφος το 49-50μ.Χ. Η επικράτηση της νέας θρησκείας και η μεταφορά της πρωτεύουσας του ρωμαϊκού κράτους στην Κωνσταντινούπολη προσέδωσαν αίγλη στους Φιλίππους. Κατά τους παλαιοχριστιανικούς χρόνους(4ος -6ος αι. μ.Χ), ιδρύθηκαν στη θέση των ρωμαϊκών κτιρίων το συγκρότημα του Οκταγώνου με το μητροπολιτικό ναό, αφιερωμένο στον απόστολο Παύλο, καθώς και τρεις μεγαλοπρεπείς βασιλικές.
Η πόλη αρχίζει να εγκαταλείπεται στις αρχές του 7ου αιώνα μ.Χ εξαιτίας μεγάλων σεισμών και σλαβικών επιδρομών.Επιζεί στους βυζαντινούς χρόνους ως οχυρό φρούριο, ενώ η ερήμωσή της ολοκληρώνεται με την τουρκική κατάκτηση στα τέλη του 14ου αιώνα.
Η ανασκαφική έρευνα στους Φιλίππους το 1914 από τη γαλλική Αρχαιολογική Σχολή.Μετά το Β'παγκόσμιο πόλεμο η Αρχαιολογική υπηρεσία και η Αρχαιολογική Εταιρεία διενήργησαν συστηματικές ανασκαφές. Σήμερα, η Αρχαιολογική υπηρεσία, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και η Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή συνεχίζουν την αρχαιολογική έρευνα. Τα ευρήματα των ανασκαφών φυλάσσονται στο μουσείο των Φιλίππων.
Ο επισκέπτης φτάνει σήμερα στον αρχαιολογικό χώρο των Φιλίππων, στα δυτικά του δημοτικού διαμερίσματος Κρηνίδων, ακολουθώντας την επαρχιακή οδό Καβάλας-Δράμας.
Τα σημαντικότερα μνημεία και αρχιτεκτονικά σύνολα του αρχαιολογικού χώρου είναι.
 |
| (θέατρο 4ος αι. π.Χ-ρωμαϊκοί χρόνοι) |
 |
| (Ιερό Αρτέμιδος - ρωμαϊκοί χρόνοι) |
Τα τείχη και η ακρόπολη.
Τα τείχη ξεκινούν από την κορυφή του λόφου, όπου βρίσκεται η οχυρή πόλη, και περικλείουν τους πρόποδες του και τμήμα της πεδιάδας (α΄φάση : Φίλιππος Β', μέσα του 4ου αι.π.Χ, β'φάση : Ιουστινιανός Α' 527-565μ.Χ). Στο εσωτερικό της ακρόπολης υπάρχει πύργος υστεροβυζαντινών χρόνων. Το συνολικό μήκος της περιμέτρου των τειχών φθάνει τα 3,5χλμ.
(θέατρο 4ος αι. π.Χ-ρωμαϊκοί χρόνοι)
(θέατρο 4ος αι. π.Χ-ρωμαϊκοί χρόνοι)
Θέατρο
Χτίστηκε πιθανότατα από το βασιλιά Φίλιππο Β' (γύρω στα μέσα του 4ου αι.π.Χ). Το 2ο και 3ο αιώνα μ.Χ έγιναν σημαντικές αλλαγές και προσθήκες για να προσαρμοστεί η λειτουργία του στις ανάγκες των θεαμάτων της ρωμαϊκής εποχής
(θέατρο 4ος αι. π.Χ-ρωμαϊκοί χρόνοι)
(θέατρο 4ος αι. π.Χ-ρωμαϊκοί χρόνοι)
(αγορά)
(αγορά)
Αγορά (forum)
Aποτελούσε το διοικητικό κέντρο των Φιλίππων στη ρωμαϊκή εποχή. Ειναι ένα ενιαία σχεδιασμένο συγκρότημα δημοσίων κτιρίων , που οργανώνονται γύρω από μια κεντρική πλατεία με μνημειακότερα κτίσματα το βορειοανατολικό και το βορειοδυτικό ναό. Στα βόρειά της περνά ένας μεγάλος πλακόστρωτος δρόμος, που έχει ταυτιστεί με την αρχαία Εγνατία οδό.
(Ιερό Αρτέμιδος - ρωμαϊκοί χρόνοι)
 |
| (Ιερό Αρτέμιδος - ρωμαϊκοί χρόνοι) |
(Ιερό Αρτέμιδος - ρωμαϊκοί χρόνοι)
Έχει καλυφθεί στο μεγαλύτερο τμήμα της από τη βασιλική β. Περιελάμβανε περίστυλη κεντρική αυλή, δωμάτια και μικρό αμφιθέατρο. Ο καλύτερα διατηρημένος χώρος είναι οι βεσπασιανές(τουαλέτες) στη νοτιοανατολική γωνία του κτιρίου.
Φυλακή" του αποστόλου Παύλου
Βρίσκεται στα νότια της βασιλικής Α. Σύμφωνα με την παράδοση πιστεύεται οτι στο χώρο αυτό φυλακίστηκε ο απόστολος Παύλος. Στην πραγματικότητα πρόκειται για ρωμαϊκή δεξαμενή ύδατος(κινστέρνα), η οποία αργότερα μετατράπηκε σε λατρευτικό χώρο.
(Βασιλική Α - παλαιοχριστιανικοί χρόνοι 6ος αι. μ.Χ - πλησίον βρίσκεται και η φυλακή του αποστόλου Παύλου)
Βασιλική Α
Μεγάλη τρίκλιτη βασιλική, διαστάσεων 130x50μ. με εγκάρσιο κλίτος στην ανατολική πλευρά, τετράγωνο αίθριο, υπερώο πάνω απο τα κλίτη και το νάρθηκα και ιδιότυπη φιάλη. Χρονολογείται στα τέλη του 5ου αι. μ.Χ Στο μεσαίο κλίτος διατηρούνται τμήματα της πολυτελούς πλακόστρωσης και μέρος του άμβωνα .Ιδιαίτερα εντυπωσιακές είναι οι τοιχογραφίες(μίμηση ορθομαρμάρωσης) του προθαλάμου του παρεκκλησίου.
(βασιλική Β και τμήμα της αγοράς, παλαιοχριστιανικοί χρόνοι 6ος αι. μ.Χ)
(βασιλική Β, παλαιοχριστιανικοί χρόνοι 6ος αι. μ.Χ)
Τρίκλιτη βασιλική με νάρθηκα και προσκτίσματα στα βόρεια και νότια (φιάλη,διακονικό). Χρονολογείται γύρω στο 550μ.Χ Το σχεδόν τετράγωνο κεντρικό κλίτος καλύπτονταν με θόλο, ο οποίος στηριζόταν σε μεγάλους πεσσούς. Με δεύτερο θόλο, στεγαζόταν το Ιερό Βήμα.Ο γλυπτός της διάκοσμος αντανακλά κωνσταντινουπολίτικη επίδραση.
 |
| (βασιλική Β, παλαιοχριστιανικοί χρόνοι 6ος αι. μ.Χ) |
Μεγαλοπρεπής τρίκλιτη βασιλική με νάρθηκα και εγκάρσιο κλίτος, διπλό άμβωνα, πολυτελή μαρμαροθετήματα διαπέδου και πλούσιο γλυπτό και αρχιτεκτονικό διάκοσμο. Χρονολογείται στον 6ο αι. μ.Χ.
(ψηφιδωτό από τη βασιλική Γ, παλαιοχριστιανικοί χρόνοι 6ος αι. μ.Χ)
ΟκτάγωνοΤο ολοκληρωμένο συγκρότημα του επισκοπικού ναού των Φιλίππων. Περιλαμβάνει τον οκτάγωνο ναό που παρουσιάζει τρείς οικοδομικές φάσεις(από τα τέλη του 4ου -αρχές 5ου έως τα μέσα του 6ου αι. μ.Χ) και χτίστηκε στη θέση του ευκτήριου οίκου αφιερωμένου στο απόστολο Παύλο(αρχές του 4ου αι. μ.Χ), ο οποίος ιδρύθηκε στη θέση υστεροελληνιστικού τάφου-ηρώου. Το συγκρότημα περιλαμβάνει ακόμη μια φιάλη, βαπτιστήριο , λουτρώνα, διώροφο επισκοπείο και μνημειακό πυλώνα προς την εγνατια οδό.
 |
| (Ιερό Σιλβανού? ρωμαϊκοί χρόνοι) |
 |
| (Παγωμένες μνήμες ) |
(βασιλική Β, παλαιοχριστιανικοί χρόνοι 6ος αι. μ.Χ)
Το παραπάνω κείμενο έχει συντάξει η κα Μαρία Νικολαίδου Πατέρα και βρίσκεται στο συνοδευτικό έντυπο επίσκεψης του χώρου.
Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφθείτε
www.visitgreece.gr
Aκολουθήστε τη παρέα μας με ένα Like στο Facebook ή αφήστε ένα σχόλιο παρακάτω. Η γνώμη σας μετράει.
