Θα κάνουμε μια μικρή διαδρομή μέσα από την εμπειρία και τις μνήμες του κου Σούλη Σταματόπουλου, ο οποίος πολύ ευγενικά μας έδωσε το κείμενο το οποίο και είχε δημοσιευθεί στην Εδεσσαϊκή εφημερίδα Σάββατο 15 Ιανουαρίου 2011.
"Θυμάμαι τον Αριστείδη, τον Κοσμά, το Φώτη, το Χρήστο από την Άρνισσα και τους άλλους, που με τα γαϊδουράκια τους και τα κάρα τροφοδοτούσαν τα γύρω χωριά με πολλά και φτηνά ψάρια της λίμνης Βεγορίτιδας όπως γριβάδια, γουλιανούς, τούρνες, κορύγονα, μαρέγκες, πλατίκες, γλίνια, τσιρόνια, καραβίδες πολλές πιάναμε με τα χέρια.
Το ίδιο συνέβαινε και με άλλους συναδέλφους τους των παραλίμνιων χωριών Περαία, Φαράγγι, Μανιάκι, Αντίγονο, Φιλώτα, Λακκιά, Βεγόρα, Άγιο Παντελεήμονα, Μπέγινα.
Ψάρια πολλά, ψάρια καλά, ψάρια μεγάλα(110 οκάδες θυμάμαι ένα γουλιανό) που γέμιζαν τις αγορές των νομών Πέλλας, Κοζάνης, Καστοριάς, Θεσσαλονίκης . Ψάρια πολλά, που στα χρόνια της μεγάλης φτώχειας, ήταν καθημερινά στο τραπέζι των κατοίκων της γύρω πρεριοχής, βραστά, τηγανιτά πλακί, παστά,στη σχάρα, στο φούρνο, ξερά, πάντα πάντα παρόντα στο τραπέζι μας. Τενεκέδες γέμιζαν οι νοικοκυρές με ψάρια παστά.Στα παράθυρα των σπιτιών υπήρχαν αρμαθιές με τσιρόνια ξερά.
Μαυρόκοτες, πάπιες, χήνες σε αφθονία στόλιζαν την λίμνη και τα τραπέζια μας αλλά και τις ταβέρνες και τα εστιατόρια. Στο τρένο ένα ψάρι, μια φέτα ψωμί, με μια δραχμή έδιναν μεροκάματο σε 3-4 νεαρούς στην Άρνισσα καθημερινά.
Στο μεγάλο δε λοιμό την περίοδο της κατοχής, έσωσε ζωές και ζωές όχι μόνο από την γύρω περιοχή αλλά ακόμη και από τη Θεσσαλονίκη και παραπέρα.
Γνωρίζατε ότι οι γλάροι δεν τρέφονται μόνο με ψάρια; Απομονώνουν
κυκλώνοντας τις πάπιες Όσες φύγουν από την ομάδα τότε τους επιτίθενται με το
ράμφος με το οποίο ανοίγουν το θύραμα και τρέφονται με τα εντόσθια του.
Το νερό έχει
υποχωρήσει κατά 30 μέτρα από το αρχικό του επίπεδο. Σε πολλές περιπτώσεις αναγκάστηκαν να μεταφέρουν τις ράγες του τραίνου που κάποτε έγλυφαν τα νερά της
λίμνης.
Δυστυχώς τώρα 10-15 βάρκες υπάρχουν , ενώ περισσότερες από 400 έδιναν ζωή στη λίμνη και τους κατοίκους της γύρω περιοχής. Τα δύσκολα χρόνια της φτώχειας γινόταν εμπλουτισμός της λίμνης και φυλάγονταν αυστηρά την περίοδο της αναπαραγωγής αλλά και όλο το χρόνο, ενώ το κράτος είχε έσοδα πολλά από το δικαίωμα 10% που εισέπραττε από την αξία των αλιευμένων ψαριών. Τώρα δεν εισπράττει τίποτε, αν και το δικαίωμα αυτό υπάρχει και λειτουργεί, αφού δεν υπάρχουν ψάρια και ψαράδες.
Στη συνέχεια όλα κατέρρευσαν για τη λίμνη, αδιαφορία, υπεραλιεία, σμίκρυνση της λίμνης, τα βιομηχανικά και αστικά απόβλητα, λαθροαλιεία την περίοδο της αναπαραγωγής... έγιναν αιτία και πολυτέλεια τα ψάρια της λίμνης. Περιμένουμε... περιμένουμε για κανένα καλό ψάρι, που ενδεχομένως να φέρουν οι λίγες βάρκες. Και όμως αυτή η λίμνη είχε 800 και πλέον ψαράδες που απασχολούσαν και μέλη οικογενειών τους για το άπλωμα και καθάρισμα των διχτυών...."
Ο κος Σούλης πιστεύει οτι είναι καιρός πια να ξαναρχίσουν όλα από την αρχή. Να θυμηθούμε τα παλιά και να παραδειγματιστούμε από αυτά. Είναι οξύμωρο το γεγονός οτι η λίμνη τα τελευταία χρόνια μεγαλώνει όπως όμως και από την άλλη μεγαλώνει και η φτώχεια, σε μια περιοχή που κάποτε έσφυζε από δραστηριότητα και κίνηση.
Κι'όμως είναι ακόμη εκεί.Η αγάπη τους για τη λίμνη, το μόνο τους κουράγιο.
Όπως αναφέρει ο ίδιος : "... Το μεγάλο αυτό εργοστάσιο να αρχίσει πάλι να δίνει δουλειά, την έχει ανάγκη ο τόπος. ...Είναι καιρός οι νέες αυτοδιοικητικές αρχές να δουν σοβαρά τα προβλήματα της λίμνης Βεγορίτιδας, να βοηθήσουν, να πιέσουν να παρθούν κάποια μέτρα, που στο κάτω κάτω δεν έχουν κανένα οικονομικό κόστος και μάλιστα κατεπειγόντως." Προτείνει δε... "Τη σύσταση φορέα διαχείρισης, να φυλάσσεται σωστά η λίμνη μονίμως για την πάταξη της λαθραλιείας *γιατί οχι και εθελοντικά;*, πιστή εφαρμογή των νόμων , απαγόρευση διχτυών και εργαλείων που προκαλούν ζημία, απαγόρευση του ψαρέματος και του κυνηγίου στην περιοχή από το ναυτικό όμιλο μέχρι το νησάκι κ.α.
Δείτε το πρωτότυπο κείμενο και στο παρακάτω σύνδεσμο
Περιοδική έκδοση του Συλλόγου Προστασίας Βεγορίτιδας ★ Φύλλο 22ο ★ Έτος 7ο ★ Μάρτιος 2011
Γιάννης: από τους εναπομείναντες πιστούς της λίμνης.κυριολεκτικά δίπλα της |
Δημήτρης: από τους ελάχιστους ψαράδες |
Ας ελπίσουμε πραγματικά ότι οι αρμόδιοι φορείς θα κινητοποιηθούν και θα αφυπνιστούν οι καλές εποχές της λίμνης αυτής, που δεν απαιτεί παραπάνω από συλλογική δράση και ευαισθησία από την μεριά όλων μας.